Effaith Cytundeb Partneriaeth Gynhwysfawr a Blaengar y Môr Tawel (CPTPP) ar iechyd, llesiant a thegwch yng Nghymru

Mae’r adroddiad hwn yn rhoi crynodeb byr o ganfyddiadau Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) Cytundeb Partneriaeth Gynhwysfawr a Blaengar y Môr Tawel ar Gymru. Mae’r adroddiad hwn yn drosolwg strategol lefel uchel sy’n seiliedig ar dystiolaeth. Mae’n crynhoi’r prif effeithiau ar iechyd, llesiant a thegwch a allai ddigwydd yn y tymor byr a’r tymor hwy yn dilyn derbyniad y DU i’r CPTPP.

Awduron: Liz Green, Leah Silva+ 6 mwy
, Michael Fletcher, Louisa Petchey, Laura Morgan, Margaret Douglas, Sumina Azam, Courtney McNamara
Cartoon style image of health care workers smiling and taking care of young people, one of which is in a wheelchair

Llwyfan Datrysiadau Ecwiti Iechyd Cymru

Bydd Platfform Atebion Tegwch Iechyd Cymru yn gweithredu fel ystorfa o wybodaeth, astudiaethau achos ac ymyriadau blaenorol a ddefnyddir er mwyn helpu i fynd i’r afael ag annhegwch a rhannu arfer da yng Nghymru.
Mae’r platfform yn cynnwys offer data chwiliadwy a swyddogaeth llunio adroddiadau sy’n galluogi defnyddwyr i fewnbynnu eu termau chwilio a pharatoi allbynnau sy’n gysylltiedig â’r termau hynny. Mae’r platfform hefyd yn cynnig nodwedd sbotolau y gellir ei defnyddio i amlygu atebion neu themâu penodol.
Bydd y tîm yn datblygu’r platfform dros amser er mwyn ychwanegu cynnwys a nodweddion ychwanegol.

Awduron: Rebecca Hill, Jo Peden+ 12 mwy
, Lauren Couzens (née Ellis), Mariana Dyakova, Daniela Stewart, James Allen, Liz Green, Rebecca Masters, Leah Silva, Sara Cooklin-Urbano, Golibe Ezenwugo, Abigail Malcolm (née Instone), Jason Roberts, Rajendra Kadel

Adroddiad Cynnydd IHCC 2018-22

Mae’r adroddiad hwn yn amlinellu cynnydd y Ganolfan Cydlynu Iechyd Rhyngwladol (IHCC) o ran llywio a galluogi gweithredu’r Siarter ar gyfer Partneriaethau Iechyd Rhyngwladol yng Nghymru (y Siarter) ar draws y GIG dros y pedair blynedd diwethaf. Mae hefyd yn rhoi enghreifftiau o waith partneriaeth iechyd rhyngwladol ar draws y Byrddau Iechyd ac Ymddiriedolaethau GIG. Mae’r adroddiad yn amlygu cynlluniau a dyheadau’r IHCC ar gyfer y dyfodol, o ran cefnogi GIG iachach, mwy cyfartal, sy’n gyfrifol yn fyd-eang, yn wydn a llewyrchus yng Nghymru.

Mae’r adroddiad yn amlygu rôl yr IHCC, ei lwyddiannau, ffyrdd o weithio, strwythurau a gweithgareddau cydweithredol; ac yn amlinellu esblygiad yr IHCC mewn perthynas â datblygiadau byd-eang, y DU, cenedlaethol a lleol. Mae’r rhain yn cynnwys heriau a chyfleoedd fel ymadawiad y DU â’r Undeb Ewropeaidd (‘Brexit’), pandemig COVID-19 a’r argyfwng ‘costau byw’. Mae’n dangos yr offer a ddefnyddir i alluogi dysgu ar y cyd, hwyluso synergeddau ar draws y GIG a thraws-sector, a sicrhau’r buddion mwyaf posibl i iechyd a llesiant pobl Cymru a thu hwnt.

Awduron: Liz Green, Mariana Dyakova+ 2 mwy
, Laura Holt, Kit Chalmers

Effeithiau a ragwelir ac a arsylwyd o ganlyniad i gloi COVID-19: dau Asesiad o’r Effaith ar Iechyd yng Nghymru a’r Alban

Mae Asesu’r Effaith ar Iechyd yn ymagwedd allweddol a ddefnyddir yn rhyngwladol i nodi effeithiau cadarnhaol a negyddol polisïau, cynlluniau a chynigion ar iechyd a lles. Yn 2020, cynhaliwyd HIA yng Nghymru a’r Alban i nodi effeithiau posibl y mesurau ‘aros gartref’ a chadw pellter corfforol ar iechyd a lles a weithredwyd ar ddechrau pandemig clefyd coronafeirws (COVID-19). Ceir tystiolaeth brin wrth werthuso a yw’r effeithiau a ragfynegwyd mewn HIA yn digwydd ar ôl gweithredu polisi. Mae’r papur hwn yn gwerthuso’r effeithiau a ragwelwyd yn HIA COVID-19 yn erbyn tueddiadau a welwyd mewn gwirionedd.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 3 mwy
, Mark Bellis, Timo Clements, Margaret Douglas

Hwyluswyr, Rhwystrau a Safbwyntiau ar Rôl Sefydliadau Iechyd y Cyhoedd wrth Hyrwyddo a Defnyddio Asesiadau Effaith ar Iechyd – Arolwg Cwmpasu Rhithwir Rhyngwladol a Chyfweliadau Arbenigol

Mae gan sefydliadau iechyd y cyhoedd rôl bwysig i’w chwarae wrth hyrwyddo a diogelu iechyd a llesiant poblogaethau. Ffocws allweddol sefydliadau o’r fath yw penderfynyddion ehangach iechyd, gan groesawu’r angen i hyrwyddo ‘Iechyd ym mhob Polisi’ (HiAP). Offeryn gwerthfawr i gefnogi hyn yw’r asesiad o’r effaith ar iechyd (HIA). Mae’r astudiaeth gwmpasu hon yn anelu at gefnogi sefydliadau iechyd y cyhoedd i hyrwyddo’n fwy llwyddiannus ar gyfer defnyddio asesiadau o’r effaith ar iechyd a’r HiAP er mwyn hyrwyddo a diogelu iechyd, llesiant a thegwch. Mae’n tynnu sylw at y galluogwyr a’r rhwystrau ar gyfer defnyddio HIA yng nghyd-destunau’r cyfranogwyr ac mae’n awgrymu rhai camau y gall sefydliadau iechyd y cyhoedd eu cymryd a’r unedau y gallant ddysgu ohonynt. Gall canlyniadau’r astudiaeth hon fod yn blatfform i helpu i wella gwybodaeth, rhwydweithiau ac arbenigedd, er mwyn helpu i gefnogi dull ‘Iechyd ym mhob Polisi’ a mynd i’r afael ag anghydraddoldebau sy’n bodoli ym mhob cymdeithas.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 4 mwy
, Lee Parry-Williams, Mariana Dyakova, Timo Clemens, Mark Bellis

Archwilio gwerth cymdeithasol Sefydliadau Iechyd y Cyhoedd: Arolwg cwmpasu rhyngwladol a chyfweliadau arbenigol

Mae cyflwyno’r achos dros fuddsoddi mewn iechyd cyhoeddus ataliol drwy ddarlunio nid yn unig yr effaith ar iechyd ond gwerth cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol Sefydliadau Iechyd Cyhoeddus yn hanfodol. Mae hyn yn cael ei gyfleu gan y cysyniad o Werth Cymdeithasol, sydd o’i fesur, yn dangos gwerth rhyngsectoraidd cyfunol iechyd y cyhoedd. Gall yr ymchwil hon lywio gwaith yn y dyfodol i ddeall sut i fesur gwerth cymdeithasol cyfannol Sefydliadau Iechyd Cyhoeddus, er mwyn cryfhau gallu ac effaith sefydliadol, yn ogystal â chyflawni cymdeithas fwy teg, a system iechyd ac economi fwy cynaliadwy, gan gyflwyno’r achos dros fuddsoddi mewn iechyd cyhoeddus, wrth i ni adfer o COVID-19.

Awduron: Kathryn Ashton, Liz Green+ 4 mwy
, Timo Clemens, Lee Parry-Williams, Mariana Dyakova, Mark Bellis

Diogelu lles meddyliol cenedlaethau’r dyfodol: dysgu o COVID-19 ar gyfer y tymor hir

Mae’r Asesiad cynhwysfawr hwn o’r Effaith ar Les Meddwl (MWIA) wedi’i gynnal gan Uned Gymorth Asesu’r Effaith ar Iechyd Cymru i nodi effeithiau pandemig COVID-19, ac ymatebion polisi cysylltiedig, ar les meddwl pobl ifanc 10-24 oed yng Nghymru.

Cynhaliwyd y MWIA gydag ymgysylltiad pobl ifanc, athrawon a darlithwyr a chefnogaeth Grŵp Cynghori Strategol gyda chynrychiolwyr o amrywiaeth o sefydliadau yng Nghymru.

Nod yr adroddiad yw darparu tystiolaeth a dysgu i lywio polisi ac arfer traws-sector sydd wedi’i gyfeirio at adferiad o’r pandemig, argyfyngau yn y dyfodol a gwella lles meddwl y boblogaeth yn y tymor hir.

Awduron: Nerys Edmonds, Laura Morgan+ 7 mwy
, Huw Arfon Thomas, Michael Fletcher, Lee Parry-Williams, Laura Evans, Liz Green, Sumina Azam, Mark Bellis

Economïau Cylchol ac Iechyd a Llesiant Cynaliadwy

Mae’r adroddiad – ‘Economïau Cylchol ac Iechyd a Llesiant Cynaliadwy: Effaith iechyd cyhoeddus pan fydd cyrff cyhoeddus yn ailganolbwyntio ar leihau ac ailddefnyddio gwastraff yng Nghymru’, yn nodi sut y bydd gweithredu polisïau i leihau ac ailddefnyddio gwastraff, ochr yn ochr â chynlluniau ailgylchu yn cael effeithiau cadarnhaol posibl ar iechyd a llesiant ar gyfer poblogaeth gyfan Cymru. Mae’r rhain yn cynnwys cyfrannu at fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd a thrwy hynny leihau llygredd aer, lleihau’r risg o ddigwyddiadau tywydd eithafol, cynhyrchu mwy o fwyd yn gynaliadwy a gwella iechyd meddwl a llesiant.

Awduron: Rachel Andrew, Mark Drane+ 3 mwy
, Liz Green, Richard Lewis, Angharad Wooldridge

Ymateb i Her Driphlyg Brexit, COVID-19 a’r Newid yn yr Hinsawdd o ran iechyd, llesiant a thegwch yng Nghymru, Pwyslais ar: Gymunedau Gwledig

Mae adroddiad newydd a gyhoeddwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru yn tynnu sylw at sut y gallai dylanwadau cyfunol Brexit, Coronafeirws a newid hinsawdd weld cymunedau gwledig yng Nghymru yn profi adeg o newid mawr, gyda chyfleoedd ac effeithiau negyddol i’w llywio.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 7 mwy
, Michael Fletcher, Laura Evans, Tracy Evans, Lee Parry-Williams, Sumina Azam, Adam Jones, Mark Bellis

Mwyafu cyfleoedd iechyd a lles mewn cynllunio gofodol wrth ailsefydlu yn sgil y pandemig COVID-19

Mae’r pandemig wedi amlygu’n echblyg, ac mewn rhai enghreifftiau, wedi gwaethygu’r effeithiau o ran iechyd, lles ac anghydraddoldebau ar draws y boblogaeth sy’n deillio o benderfynyddion fel yr amgylchedd, y defnydd o dir, trafnidiaeth, yr economi a thai. Nod yr adroddiad hwn yw amlygu effeithiau iechyd cadarnhaol a negyddol polisïau cynllunio gofodol yn ystod y pandemig COVID-19 ar boblogaeth Cymru, dysgu o’r rhain, unrhyw ymyriadau cadarnhaol a chyd-fanteision er mwyn siapio amgylchedd mwy iach i bawb yn y dyfodol.

Awduron: Liz Green, Sue Toner+ 7 mwy
, Laura Evans, Lee Parry-Williams, Tom Johnson, Gemma Christian, Cheryl Williams, Sumina Azam, Mark Bellis

Does unman yn debyg i gartref? Archwilio effaith iechyd a llesiant COVID-19 ar dai heb ddiogelwch

Mae’r Asesiad o Effaith ar Iechyd (HIA) cynhwysfawr a chyfranogol hwn yn archwilio effaith iechyd a llesiant COVID-19 ar dai a thai heb ddiogelwch, ac yn edrych ar bwysigrwydd cael cartref cyson sydd o ansawdd da, yn fforddiadwy, ac sy’n teimlo’n ddiogel. Mae hefyd yn ystyried diogelwch deiliadaeth mewn perthynas â sefydlogrwydd, a gallu cynnal to uwch eich pen ac atal digartrefedd yn y pen draw. Dyma’r trydydd mewn cyfres, sy’n canolbwyntio ar effaith y pandemig COVID-19 ar boblogaeth Cymru gan gynnwys y ‘Polisi Aros Gartref ac Ymbellhau Cymdeithasol’ ac effaith gweithio gartref ac ystwyth. Gellir darllen yr adroddiad hwn ar y cyd â’r rhain a’r adrannau ar dai a gweithio gartref oddi mewn iddynt.

Awduron: Louise Woodfine, Liz Green+ 9 mwy
, Laura Evans, Lee Parry-Williams, Christian Heathcote-Elliott, Charlotte Grey, Yoric Irving-Clarke, Matthew Kennedy, Catherine May, Sumina Azam, Mark Bellis

Ffeithlun Effeithiau’r newid yn yr hinsawdd ar iechyd a llesiant

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cyhoeddi cyfres o ffeithluniau sy’n tynnu sylw at bwysigrwydd effaith newid yn yr hinsawdd ar iechyd a llesiant poblogaeth Cymru, ac i gefnogi cyrff cyhoeddus a busnesau i gymryd camau i fynd i’r afael ag unrhyw effeithiau.

Wedi’i lansio i gyd-fynd â Chynhadledd y Partïon 26 (COP26), mae’r ffeithluniau’n canolbwyntio ar y berthynas rhwng yr amgylchedd naturiol ac iechyd, y grwpiau poblogaeth yr effeithir arnynt a rhai o effeithiau allweddol iechyd a llesiant newid yn yr hinsawdd a’r grwpiau poblogaeth hynny y gellid effeithio arnynt.

Awduron: Nerys Edmonds, Liz Green

Ymateb i Her Driphlyg Brexit, COVID-19 a’r Newid yn yr Hinsawdd o ran iechyd, llesiant a thegwch yng Nghymru Pwyslais ar: Ddiogelwch Bwyd

Mae’r papur hwn yn amlygu sut y bydd dylanwadau ar y cyd Brexit, Coronafeirws a newid hinsawdd yn effeithio ar bawb, o bosibl, trwy’r bwyd a gynhyrchir, y ceir mynediad iddo, sydd ar gael ac sy’n cael ei fwyta.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 7 mwy
, Adam Jones, Michael Fletcher, Laura Morgan, Tom Johnson, Tracy Evans, Sumina Azam, Mark Bellis

Asesu’r Effaith ar Iechyd (HIA) a Chynlluniau Datblygu Lleol (CDLl): Pecyn Cymorth ar gyfer Ymarfer

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi creu pecyn cymorth ymarferol ar gyfer Asesiad o’r Effaith ar iechyd a fydd yn galluogi cynllunwyr i integreiddio iechyd yn hawdd yn eu cynlluniau datblygu ar gyfer y dyfodol.

Wedi’i ddylunio i helpu i hyrwyddo’r cydweithio rhwng sectorau cynllunio ac iechyd cyhoeddus yng Nghymru, mae’r adnodd yn ceisio sicrhau’r canlyniadau iechyd a llesiant cadarnhaol mwyaf posibl drwy bolisïau cynllunio defnydd tir sy’n creu cymunedau iach, teg a chydlynus.

Lawrlwythwch Adobe Acrobat Reader cyn agor yr adnodd hwn er mwyn cael elwa ar ei swyddogaethau’n llawn.

Awduron: Liz Green, Lee Parry-Williams+ 1 mwy
, Edwin Huckle

Ymateb i Her Driphlyg Brexit, COVID-19 a’r Newid yn yr Hinsawdd i iechyd, llesiant a thegwch yng Nghymru

Yn yr adroddiad hwn rhoddir trosolwg strategol o effaith Brexit, y pandemig COVID-19 a’r newid yn yr hinsawdd, sy’n
ddigwyddiadau arwyddocaol, a’r cysylltiadau rhyngddynt. Mae’n nodi’r penderfynyddion allweddol a’r grwpiau poblogaeth y mae’r Her Driphlyg yn effeithio arnynt ac yn darparu enghraifft allweddol ar gyfer pob penderfynydd.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 7 mwy
, Michael Fletcher, Adam Jones, Laura Evans, Tracy Evans, Lee Parry-Williams, Sumina Azam, Mark Bellis

‘Iechyd ym Mhob Polisi’ – Sbardun Allweddol ar gyfer Iechyd a Llesiant mewn Byd ar ôl y Pandemig COVID-19

Mae pandemig COVID-19 wedi codi proffil iechyd y cyhoedd ac wedi tynnu sylw at y cysylltiadau rhwng iechyd a meysydd polisi eraill. Mae’r papur hwn yn disgrifio’r rhesymeg dros fecanweithiau Iechyd ym mhob Polisi (HiAP), a’r egwyddorion sy’n sail iddynt, gan gynnwys Asesu’r Effaith ar Iechyd (HIA), profiadau, heriau a chyfleoedd ar gyfer y dyfodol.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 3 mwy
, Mark Bellis, Timo Clemens, Margaret Douglas

Defnyddio Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) i ddeall goblygiadau penderfyniadau polisi ar gyfer iechyd a llesiant ehangach: ‘polisi aros gartref a chadw pellter cymdeithasol’ Covid-19 yng Nghymru

Mae’r papur hwn yn canolbwyntio ar Asesiad o’r Effaith ar Iechyd o’r ‘Polisi Aros Gartref a Chadw Pellter Cymdeithasol’ neu’r ‘Cyfnod Clo’ mewn ymateb i bandemig COVID-19 yng Nghymru a gynhaliwyd gan Sefydliad Iechyd y Cyhoedd Cymru. Mae’n disgrifio’r broses a’r canfyddiadau, yn cyfleu’r hyn a ddysgwyd ac yn trafod sut y defnyddiwyd y broses i ddeall yn well effeithiau iechyd a llesiant ehangach penderfyniadau polisi y tu hwnt i niwed uniongyrchol i iechyd. Mae hefyd yn archwilio rôl sefydliadau iechyd y cyhoedd wrth hyrwyddo a defnyddio Asesiad o’r Effaith ar Iechyd.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 4 mwy
, Sumina Azam, Mariana Dyakova, Timo Clemens, Mark Bellis

Newid llwyr. A yw COVID-19 wedi trawsnewid y ffordd y mae angen i ni gynllunio ar gyfer amgylchedd bwyd mwy iach a theg?

Nod y sylwebaeth hon yw archwilio rôl ôl-bandemig cynllunio gofodol fel mecanwaith ar gyfer gwella iechyd y cyhoedd trwy dynnu sylw at bersbectif system gyfan ar yr amgylchedd bwyd, gan gyfeirio at brofiadau yng Nghymru fel astudiaeth achos, a gorffen gyda sylwadau ar dueddiadau defnyddwyr yn y dyfodol o gwmpas mynediad at fwyd.

Awduron: Michael Chang, Liz Green+ 1 mwy
, Steve Cummins

Byd pandemig COVID-19 a thu hwnt: Effaith Gweithio Gartref ac Ystwyth ar iechyd y cyhoedd yng Nghymru

Oherwydd y pandemig a pholisïau fel y ‘Polisi Aros Gartref ac Ymbellhau Cymdeithasol’, mae gweithio gartref ac ystwyth wedi dod yn angenrheidiol i lawer o sefydliadau a chyflogeion. Nod yr AEI yw nodi effaith y newid hwn mewn arferion gwaith a chyfleu effeithiau gwahaniaethol newid o’r fath ar sefydliadau, poblogaeth waith Cymru, eu teuluoedd a chymunedau lleol.

Awduron: Liz Green, Richard Lewis+ 5 mwy
, Laura Evans, Laura Morgan, Lee Parry-Williams, Sumina Azam, Mark Bellis

Proses, Ymarfer a Chynnydd: Astudiaeth Achos o Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) Brexit yng Nghymru

Yn 2018, cynhaliodd yr uned cefnogi asesiadau effaith ar Iechyd (HIA) yng Nghymru HIA cynhwysfawr ac unigryw ar effaith Brexit yng Nghymru. Y nodau oedd deall yr effeithiau gwahaniaethol y byddai Brexit yn eu cael ar iechyd a llesiant y boblogaeth a darparu tystiolaeth i hysbysu’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau ar draws ystod o gyrff cyhoeddus. Mae’r papur hwn yn myfyrio ar y broses o gyflawni’r HIA a’r dulliau a ddefnyddiwyd. Mae’n trafod camau’r HIA, ac yn rhannu canfyddiadau a myfyrdodau ar y gweithredu a fydd o fudd i ymarferwyr HIA eraill a llunwyr polisi.

Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 2 mwy
, Nerys Edmonds, Sumina Azam

Asesu’r Effaith ar Iechyd (HIA): Astudiaeth Achos Gymharol o Sri Lanka a Chymru: Beth Gall Gwlad Ddatblygol ei Ddysgu o System HIA Cymru?

Mae asesu’r effaith ar iechyd (HIA) yn cael ei gydnabod yn gynyddol ar draws y byd fel offeryn llywodraethu effeithiol i ymgorffori Iechyd ym Mhob Polisi i fynd i’r afael â phenderfynyddion ehangach iechyd. Fodd bynnag, nid yw’n cael ei gydnabod na’i ymarfer rhyw lawer mewn llawer o wledydd datblygol, yn cynnwys Sri Lanka, lle mae ei berthnasedd yn fwy priodol o ystyried cymhlethdod penderfynyddion cymdeithasol iechyd ac anghydraddoldebau. Nod yr astudiaeth achos gymharol hon oedd archwilio’r rhwystrau o ran gweithredu HIA yn Sri Lanka ym meysydd fframwaith polisi cefnogol, seilwaith sefydliadol, meithrin gallu, a chydweithredu aml-sector a’u cymharu â system HIA lwyddiannus mewn gwlad ddatblygedig (Cymru) gyda’r bwriad o nodi’r “arfer gorau” sydd yn berthnasol yng nghyd-destun gwlad ddatblygol.

Awduron: Yasaswi N Walpita, Liz Green

Asesiad o’r Effaith ar Iechyd o’r ‘Polisi Aros Gartref a Chadw Pellter Cymdeithasol’ yng Nghymru mewn ymateb i bandemig COVID-19.

Mae’r HIA yn amlinellu effeithiau posibl y Polisi Aros Gartref a Chadw Pellter Cymdeithasol (a elwir yn gyffredin yn ‘Gyfnod Clo’) ar iechyd a lles poblogaeth Cymru yn y tymor byr, y tymor canolig a’r hirdymor. Mae’n defnyddio’r hyn a ddysgwyd o dystiolaeth ryngwladol, y data a’r wybodaeth ddiweddaraf a barn rhanddeiliaid arbenigol

Awduron: Liz Green, Laura Morgan+ 5 mwy
, Sumina Azam, Laura Evans, Lee Parry-Williams, Louisa Petchey, Mark Bellis

Effaith ar Iechyd a Gwerth Cymdeithasol Ymyriadau, Gwasanaethau a Pholisïau: Trafodaeth Fethodolegol o Asesu’r Effaith ar Iechyd a Methodolegau Elw Cymdeithasol ar Fuddsoddiad

Mae asesu effaith gadarnhaol a negyddol polisïau, gwasanaethau ac ymyriadau ar iechyd a llesiant yn bwysig iawn i iechyd y cyhoedd. Mae Asesu’r Effaith ar Iechyd (HIA) ac Elw Cymdeithasol ar Fuddsoddiad (SROI) yn fethodolegau wedi eu sefydlu sydd yn asesu’r effeithiau posibl ar iechyd a llesiant, yn cynnwys ffactorau cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol, yn dangos synergeddau, a gorgyffwrdd o ran eu hymagwedd. Yn y papur hwn, rydym yn archwilio sut gallai HIA ac SROI ategu ei gilydd i gyfleu a rhoi cyfrif am effaith a gwerth cymdeithasol ymyrraeth neu bolisi sydd wedi ei asesu.

Awduron: Kathryn Ashton, Lee Parry-Williams+ 2 mwy
, Mariana Dyakova, Liz Green

Goblygiadau Brexit yng Nghymru i Iechyd y Cyhoedd: Ymagwedd Asesu’r Effaith ar Iechyd – Adolygiad Cyflym a Diweddariad

Mae hwn yn adroddiad ategol byr ac mae’n adeiladu ar ddadansoddiad manwl o Oblygiadau Brexit yng Nghymru i Iechyd y Cyhoedd: Ymagwedd Asesu’r Effaith ar Iechyd, a gyhoeddwyd yn wreiddiol ym mis Ionawr 2019, sy’n archwilio effeithiau posibl Brexit ar iechyd a lles tymor byr, canolig a hirdymor pobl sy’n byw yng Nghymru.

Awduron: Louisa Petchey, Liz Green+ 5 mwy
, Nerys Edmonds, Mischa Van Eimeren, Laura Morgan, Sumina Azam, Mark Bellis

WHIASU Fframwaith Hyfforddiant a Meithrin Gallu ar gyfer Asesu’r Effaith ar Iechyd

Yr wythnos hon mae’r Uned Gymorth Asesu’r Effaith ar Iechyd wedi cyhoeddi fframwaith ar gyfer hyfforddiant a meithrin gallu AEI. Mae’r adroddiad technegol yn gosod fframwaith cynhaliol am ddull WHIASU o gynllunio, datblygu, cyflwyno a gwerthuso’r hyfforddiant a meithrin gallu ar gyfer AEI dros y pum mlynedd nesaf.
Mae’r fframwaith yn ganlyniad 18 mis o ymchwil, datblygiad ac ymgysylltiad. Mae’r ddogfen dechnegol yn manylu ‘Fframwaith Sgiliau a Gwybodaeth ar gyfer AEI’ a ‘Llwybr Datblygu AEI’ a ddatblygir yn ddiweddar ac sy’n medru cynorthwyo datblygiad y gweithlu a meithrin gallu.
Datblygwyd y fframwaith gydag ymgysylltiad ac adborth gan ymarferwyr AEI o Gymru a thu hwnt. Yn ogystal, cynlluniwyd gyda mewnbwn gan randdeilliaid allweddol, gan gynnwys Cyfoeth Naturiol Cymru, Byrddau Iechyd Lleol, swyddogion cynllunio, ymarferwyr iechyd yr amgylchedd ac arbenigwyr iechyd cyhoeddus.

Awduron: Nerys Edmonds, Lee Parry-Williams+ 1 mwy
, Liz Green

Goblygiadau Brexit i Iechyd y Cyhoedd yng Nghymru: Ymagwedd Asesu’r Effaith ar Iechyd

Mae ymadawiad y Deyrnas Unedig o’r Undeb Ewropeaidd (UE) (y cyfeirir ato’n anffurfiol fel “Brexit”) yn ddigwyddiad digynsail yn hanes y DU, ac mae tystiolaeth o effaith Brexit ar ystod eang o feysydd polisi naill ai’n anhysbys neu’n cael ei herio’n sylweddol. Mae Uned Gymorth Asesu’r Effaith ar Iechyd Cymru, Iechyd Cyhoeddus Cymru, wedi cynnal Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) er mwyn deall goblygiadau posibl Brexit yn well ar gyfer iechyd a lles yng Nghymru yn y dyfodol.

Awduron: Liz Green, Nerys Edmonds+ 5 mwy
, Laura Morgan, Rachel Andrew, Malcolm Ward, Sumina Azam, Mark Bellis

Iechyd yn Asesiadau Cynlluniadau

Yn y rhifyn diweddaraf o Planning in London, darparodd Michael Chang (Cymdeithas Cynllunio Gwlad a Thref), Liz Green (WHIASU) a Jenny Dunwoody (Arup) drosolwg o gyfleoedd i integreiddio ystyriaethau iechyd mewn ystod o asesiadau yn y broses gynllunio. Mae’r rhain yn cynnwys yr Asesiad Amgylcheddol Strategol, Asesiad o’r Effaith Amgylcheddol a’r Asesiad o’r Effaith ar Iechyd. Mae’r erthygl hon wedi’i gosod yng nghyd-destun y Cynllun Llundain arfaethedig, dogfen gynllunio strategol statudol ar gyfer Llundain gyfan, a fydd yn gweld bwrdeistrefi yn mabwysiadu’r polisi o ddefnyddio HIA yn y broses ceisiadau cynllunio. Bydd llawer o’r materion a’r themâu a nodir yn yr erthygl hefyd yn berthnasol ac o ddiddordeb i ymarferwyr yng Nghymru. (pp52-53)

Awduron: Michael Chang, Liz Green+ 1 mwy
, Jenny Dunwoody