Adnoddau

Adenillion Cymdeithasol o Fuddsoddi (SROI) ar ymyriadau’n ymwneud ag iechyd meddwl – Adolygiad cwmpasu

Mae Adenillion Cymdeithasol o Fuddsoddi (SROI) yn ddull methodolegol sydd yn ymgorffori pob un o’r dair agwedd o werthuso ymyriadau. Problemau iechyd meddwl yw un o brif achosion salwch ac anabledd yn fyd-eang. Nod yr astudiaeth hon yw mapio tystiolaeth bresennol o werth cymdeithasol ymyriadau iechyd meddwl sy’n defnyddio methodoleg SROI. Yr adolygiad cwmpasu hwn yw’r cyntaf o’i fath i ganolbwyntio ar SROI o ymyriadau iechyd meddwl, yn canfod nifer dda o astudiaethau SROI sydd yn dangos adenillion cadarnhaol o fuddsoddi gyda’r ymyriadau a nodir. Mae’r adolygiad hwn yn dangos y gallai SROI fod yn offeryn defnyddiol ac yn ffynhonnell tystiolaeth i lywio penderfyniadau polisi ac ariannu ar gyfer buddsoddi mewn iechyd a lles meddwl, am ei fod yn rhoi cyfrif am fuddion cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol ehangach ymyriadau iechyd y cyhoedd.

Cartrefi oer a’u cysylltiad ag iechyd a llesiant: adolygiad llenyddiaeth systematig

Fel rhan o brosiect ehangach i benderfynu a yw’r safonau cyfredol ar gyfer tymereddau dan do ar aelwydydd Cymru yn optimaidd ar gyfer cysur, iechyd a llesiant pobl, nod yr adolygiad hwn yw pennu ac arfarnu’r dystiolaeth gyfredol ynglŷn â’r cysylltiad rhwng cartrefi oer ar y naill law ac iechyd a llesiant ar y llaw arall.

Cysylltiadau rhwng Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACEs) a Phrofiad Oes o Ddamweiniau Ceir a Llosgiadau: Astudiaeth Drawsdoriadol

Gan ddefnyddio sampl o boblogaeth gyffredinol y DU, mae’r astudiaeth hon wedi nodi perthnasoedd rhwng dod i gysylltiad ag ACEs a phrofiad oes o ddamweiniau ceir a llosgiadau; dau brif farciwr o anafiadau anfwriadol. Mae’r canfyddiadau’n tynnu sylw at yr angen am ymyriadau effeithiol i atal ACEs a lleihau eu heffeithiau ar iechyd a llesiant. Gall dealltwriaeth well o’r berthynas rhwng ACEs ac anafiadau anfwriadol, a’r mecanweithiau sy’n cysylltu profiadau niweidiol yn ystod plentyndod â risgiau anafiadau, fod o fudd i ddatblygu dulliau amlochrog o atal anafiadau.

Ymateb i’r argyfwng hinsawdd: defnyddio gwyddor ymddygiad

Mae’r argyfwng hinsawdd yn achosi baich amgylcheddol parhaus a chynyddol o glefydau, ynghyd â chanlyniadau iechyd y cyhoedd sylweddol. Mae mynd i’r afael â’r argyfwng trwy ddulliau lliniaru ac addasu yn gofyn am newid yn ein hymddygiad. Mae’r canllawiau hyn ar gyfer gweithwyr proffesiynol/ymarferwyr sy’n gweithio ar bolisïau, gwasanaethau neu gyfathrebiadau i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd, gan gynnig awgrymiadau defnyddiol ar ymgorffori mewnwelediadau ymddygiadol a chynyddu’r tebygolrwydd y bydd newid mewn ymddygiad yn cael ei fabwysiadu.

Yr argyfwng costau byw yng Nghymru: Drwy lens iechyd cyhoeddus

Mae’r argyfwng costau byw yn cael effeithiau eang a hirdymor ar fywydau beunyddiol pobl yng Nghymru a bydd yn parhau i gael effeithiau o’r fath.
Mae’r adroddiad hwn yn crynhoi’r ffyrdd y gall yr argyfwng costau byw effeithio ar iechyd a llesiant. Mae’n edrych ar y sefyllfa drwy lens iechyd cyhoeddus er mwyn nodi camau gweithredu ar gyfer llunwyr polisïau a’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau i ddiogelu a hybu iechyd a llesiant pobl Cymru wrth ymateb i’r argyfwng costau byw, gan amlinellu sut olwg fydd ar ddull iechyd cyhoeddus o ymdrin â’r argyfwng yn y tymor byr a’r tymor hwy.

Effeithiau a ragwelir ac a arsylwyd o ganlyniad i gloi COVID-19: dau Asesiad o’r Effaith ar Iechyd yng Nghymru a’r Alban

Mae Asesu’r Effaith ar Iechyd yn ymagwedd allweddol a ddefnyddir yn rhyngwladol i nodi effeithiau cadarnhaol a negyddol polisïau, cynlluniau a chynigion ar iechyd a lles. Yn 2020, cynhaliwyd HIA yng Nghymru a’r Alban i nodi effeithiau posibl y mesurau ‘aros gartref’ a chadw pellter corfforol ar iechyd a lles a weithredwyd ar ddechrau pandemig clefyd coronafeirws (COVID-19). Ceir tystiolaeth brin wrth werthuso a yw’r effeithiau a ragfynegwyd mewn HIA yn digwydd ar ôl gweithredu polisi. Mae’r papur hwn yn gwerthuso’r effeithiau a ragwelwyd yn HIA COVID-19 yn erbyn tueddiadau a welwyd mewn gwirionedd.

Gwella iechyd a llesiant: Canllaw i ddefnyddio gwyddor ymddygiad mewn polisi ac ymarfer

Mae’r canllaw hwn i ymarferwyr a llunwyr polisi yn rhoi cyflwyniad byr i wyddor ymddygiad a phroses gam wrth gam ar gyfer datblygu ymyriadau newid ymddygiad – boed yn bolisi, gwasanaeth neu gyfathrebu. Fe’i cynlluniwyd i gefnogi arbenigwyr pwnc i wneud y gorau o’u hymyriadau – gan helpu i sicrhau ein bod yn aml yn ‘cael yr hyn yr ydym yn anelu ato’. Gwella iechyd a llesiant: canllaw i ddefnyddio gwyddor ymddygiad mewn polisi ac ymarfer

Lleihau Allyriadau Carbon

Mae’r ffeithlun hon yn esbonio pam fod newid yn yr hinsawdd yn fygythiad sylweddol i iechyd. Mae’n cynnwys ffeithiau am newid hinsawdd ac yn awgrymu camau y gall pob un ohonom eu cymryd i leihau ein heffaith i helpu i ddiogelu iechyd pobl yn ogystal ag iechyd y blaned.

Atal digartrefedd mewn unigolion sydd â phrofiad o ofal

Mae nifer a chyfradd y plant yng ngofal awdurdodau lleol yng Nghymru wedi bod yn cynyddu flwyddyn ar ôl blwyddyn. Mae unigolion sydd â phrofiad o ofal yn fwy tebygol o fod yn ddigartref na phobl ifanc eraill.
Mae modelau ymarfer amrywiol i gefnogi pobl ifanc pan fyddant yn gadael gofal gyda’r nod o atal digartrefedd. Nod yr astudiaeth hon oedd nodi a dadansoddi modelau ymateb Cymru, y Deyrnas Unedig (DU) a rhai rhyngwladol mewn perthynas ag unigolion â phrofiad o ofal (16- 25 oed) ac atal digartrefedd, a nodi arfer addawol yn y maes hwn a meysydd pellach ar gyfer gwelliant.
Ceisiodd yr astudiaeth dulliau cymysg newydd hon roi llais I bobl ifanc â phrofiad o ofal. Mae’n crynhoi’r dystiolaeth ryngwladol a phrofiad byw unigolion sydd â phrofiad o ofal, ac yn rhoi awgrymiadau gan ddarparwyr gwasanaethau ar fodelau gofal newydd a’r ffordd orau o roi’r rhain ar waith.
Bydd o ddiddordeb i lunwyr polisi, ymarferwyr tai ac ymarferwyr gofal cymdeithasol fel ei gilydd.

Tuag at economi llesiant: Effaith economaidd sector gofal iechyd Cymru

Mae iechyd a lles y boblogaeth yn ganlyniad, yn ogystal â sbardunwr, datblygiad economaidd a ffyniant ar lefelau byd-eang, Ewropeaidd, cenedlaethol ac is-genedlaethol (lleol). Yn y papur hwn, mae pwysigrwydd y sector gofal iechyd i economi Cymru’n cael ei archwilio. Rydym yn defnyddio nifer o ffynonellau data ar gyfer economi’r DU a Chymru ac yn deillio model economaidd ar gyfer 2017. Rydym yn amcangyfrif cynnyrch, incwm, cyflogaeth, gwerth ychwanegol, a lluosogwyr mewnforio y sector gofal iechyd. Mae canlyniadau’n awgrymu bod gan y sector gofal iechyd gyfraniad uwchlaw’r cyfartaledd mewn pedair agwedd economaidd a archwiliwyd o economi Cymru (cynnyrch, incwm, cyflogaeth, gwerth ychwanegol), yn ôl ei effaith ar yr ecosystem economaidd oddi amgylch.

Cymunedau a Newid Hinsawdd yng Nghymru’r Dyfodol

Mae Cymunedau a Newid Hinsawdd mewn Cymru Dyfodol yn archwilio sut mae rhai cymunedau yn teimlo am effeithiau newid yn yr hinsawdd, a sut y gallai’r effeithiau hyn waethygu anghydraddoldebau presennol. Cynlluniwyd y prosiect ar y cyd, ac roedd yn cynnwys cyfranogwyr mewn meddwl am yr hir dymor am hinsawdd ac anghydraddoldebau, ystyried pa broblemau y gallai fod angen eu hatal, ac integreiddio’r canfyddiadau ag astudiaethau a phrosiectau eraill yn y maes.
Mae’r adroddiadau nid yn unig yn cynnwys canfyddiadau’r gwaith hwn, ond maent hefyd yn darparu adnoddau i lunwyr polisi weithredu technegau dydodolau creadigol tebyg er mwyn cynnwys cymunedau mewn meddwl hirndymor.
Cynhyrchwyd y llyfr stori gan FLiNT o dan Gytundeb Partneriaeth rhwng FLiNT a Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, ac mewn cydweithrediad ag Iechyd Cyhoeddus Cymru.

Adroddiad Sganio Gorwelion Rhyngwladol a Dysgu Gwneud yr amgylchedd addysgu’n wydn yn erbyn COVID: 4-18 oed

Dechreuwyd yr adroddiadau Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol fel rhan o’r ymateb iechyd y cyhoedd i COVID-19, i gefnogi ymateb deinamig a mesurau adfer a chynllunio yng Nghymru. Yng ngwanwyn 2022, ehangwyd cwmpas yr adroddiadau i gwmpasu pynciau iechyd y cyhoedd â blaenoriaeth, gan gynnwys ym meysydd gwella a hybu iechyd, diogelu iechyd, a gofal iechyd.

Mewn ffocws: Gwneud yr amgylchedd addysgu’n wydn yn erbyn COVID: 4-18 oed

Hwyluswyr, Rhwystrau a Safbwyntiau ar Rôl Sefydliadau Iechyd y Cyhoedd wrth Hyrwyddo a Defnyddio Asesiadau Effaith ar Iechyd – Arolwg Cwmpasu Rhithwir Rhyngwladol a Chyfweliadau Arbenigol

Mae gan sefydliadau iechyd y cyhoedd rôl bwysig i’w chwarae wrth hyrwyddo a diogelu iechyd a llesiant poblogaethau. Ffocws allweddol sefydliadau o’r fath yw penderfynyddion ehangach iechyd, gan groesawu’r angen i hyrwyddo ‘Iechyd ym mhob Polisi’ (HiAP). Offeryn gwerthfawr i gefnogi hyn yw’r asesiad o’r effaith ar iechyd (HIA). Mae’r astudiaeth gwmpasu hon yn anelu at gefnogi sefydliadau iechyd y cyhoedd i hyrwyddo’n fwy llwyddiannus ar gyfer defnyddio asesiadau o’r effaith ar iechyd a’r HiAP er mwyn hyrwyddo a diogelu iechyd, llesiant a thegwch. Mae’n tynnu sylw at y galluogwyr a’r rhwystrau ar gyfer defnyddio HIA yng nghyd-destunau’r cyfranogwyr ac mae’n awgrymu rhai camau y gall sefydliadau iechyd y cyhoedd eu cymryd a’r unedau y gallant ddysgu ohonynt. Gall canlyniadau’r astudiaeth hon fod yn blatfform i helpu i wella gwybodaeth, rhwydweithiau ac arbenigedd, er mwyn helpu i gefnogi dull ‘Iechyd ym mhob Polisi’ a mynd i’r afael ag anghydraddoldebau sy’n bodoli ym mhob cymdeithas.

Beth Sy’n Gweithio gydag Atal ac Ymyrraeth Gynnar o ran ACEs ar Lefel Gymunedol? Nodi a Chefnogi Prosiectau ledled Cymru

Dangosodd ymchwil flaenorol a wnaed gan Hyb ACE Cymru fod prosiectau cymunedol ledled Cymru yn darparu cymorth i aelodau’r gymuned mewn perthynas ag ystod o adfydau. Gan adeiladu ar yr ymchwil hwn, nod y prosiect hwn yw nodi a mapio prosiectau cymunedol pellach; deall y dulliau mwyaf effeithiol o gefnogi’r prosiectau hyn yn ogystal â’r rhwystrau i ymgysylltu; ac yn olaf i archwilio effaith gwasanaethau ar grwpiau cymunedol.

Profiadau niweidiol yn ystod plentyndod i rieni a chyflawni cosb gorfforol i blant yng Nghymru

Yn 2022, ymunodd Cymru â’r nifer cynyddol o wledydd i wahardd cosbi plant yn gorfforol ym mhob lleoliad. Gan ddefnyddio data a gasglwyd flwyddyn cyn y newid deddfwriaethol, mae’r astudiaeth hon yn archwilio’r berthynas rhwng amlygiad rhieni Cymru i ACEs wrth dyfu i fyny a’u defnydd o gosb gorfforol tuag at blant.

Newid Hinsawdd ac Iechyd yng Nghymru: Barn y Cyhoedd

Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau cychwynnol arolwg o oedolion sy’n byw yng Nghymru ynghylch eu canfyddiadau o ran newid hinsawdd ac iechyd. Er bod gwaith i ddeall a lliniaru newid hinsawdd yn magu momentwm yng Nghymru, prin yw’r wybodaeth o hyd am farn ac ymddygiad y boblogaeth. Mae data o’r fath yn hanfodol ar gyfer cyd-greu dulliau effeithiol a derbyniol o ymdrin â newid hinsawdd sy’n helpu i ddiogelu iechyd y cyhoedd; targedu negeseuon a gwybodaeth allweddol; a sefydlu datrysiadau hirdymor ar draws Cymru a fydd yn parhau i gael eu cefnogi ar draws sawl cenhedlaeth. Er mwyn mynd i’r afael â’r bwlch hwn, datblygwyd arolwg cyhoeddus i geisio barn y boblogaeth am newid hinsawdd, ei berthynas ag iechyd, eu hymddygiad presennol sy’n ystyriol o’r hinsawdd, eu parodrwydd i gymryd rhan mewn camau gweithredu, a barn am ddatrysiadau polisi. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau cychwynnol yr arolwg, gan roi barn y boblogaeth ar newid hinsawdd ymhlith trigolion Cymru sy’n oedolion.

A yw Brexit wedi newid sut mae Cymru’n cymryd rhan mewn atal, parodrwydd ac ymateb byd-eang o ran clefydau heintus?

Mae pandemig COVID-19 wedi gwthio clefydau heintus i frig agendâu llywodraethau ledled y byd. Ar yr un pryd, mae Brexit wedi dylanwadu ar sut mae’r Deyrnas Unedig a Chymru’n cydweithio gyda phartneriaid rhyngwladol ar glefydau heintus.
Mae llinellau amser ar gyfer Brexit a phandemig COVID-19 wedi gorgyffwrdd, roedd trefniadau ar gyfer y cyfnod wedi Brexit yn dal i gael eu datblygu. Yr argyfwng iechyd y cyhoedd rhyngwladol nesaf fydd yn profi’r systemau newydd yng Nghymru/y DU.
Dangoswyd bod gan Brexit y potensial i effeithio ar iechyd a llesiant poblogaeth Cymru felly dylid eu ystyried yng nghyd-destun atal a pharodrwydd ar gyfer ymatebion i glefydau heintus.
Mae’r briff yn archwilio effaith ymadawiad y DU o’r UE ar pherthynas a’i phrosesau rhyngwladol ar gyfer ymdrin â clefydau heintus yn y dyfodol.

Cost anghydraddoldeb iechyd i’r GIG yng Nghymru

Mae anghydraddoldebau eang mewn iechyd a defnydd o wasanaethau gofal iechyd rhwng pobl sy’n byw mewn cymdogaethau mwy difreintiedig a’r rhai sy’n byw mewn cymdogaethau llai difreintiedig yng Nghymru. Gallai mynd i’r afael ag anghydraddoldeb iechyd drwy gyfuniad o ymgyrchoedd hybu iechyd a pholisïau ymyrraeth gynnar wedi’u targedu at gymunedau difreintiedig arwain at welliant sylweddol mewn iechyd a lles, yn ogystal ag arbedion i GIG Cymru.

Gwerthusiad gwasanaeth o gyflwyno a gweithredu Tîm Atal Trais mewn ysbyty yn Ysbyty Athrofaol Cymru

Pan gafodd ei sefydlu yn 2019, comisiynodd yr Uned Atal Trais ymyriad newydd dan arweiniad nyrsys yn Ysbyty Athrofaol Cymru, ar y ddealltwriaeth fod yr Adrannau Brys yn cael cyfle unigryw i ymyrryd yn gynnar ac atal dioddefwyr trais rhag cael niwed eto.
Mae’r gwerthusiad o’r Tîm Atal Trais yn ystyried y ffordd y cafodd y gwasanaeth yn yr Adran Achosion Brys ei ddatblygu a’i roi ar waith, a natur a lefel y cymorth a ddarperir i gleifion gydag anafiadau cysylltiedig â thrais. Roedd y gwerthusiad yn cynnwys cyfweliadau â staff clinigol a gweithwyr proffesiynol eraill, er enghraifft, yr heddlu, yn ogystal â dadansoddiad o ddata’r gwasanaeth.

Effaith unigrwydd ar iechyd y cyhoedd yn ystod y pandemig COVID 19

Mae mesurau cadw pellter cymdeithasol wedi bod yn effeithiol wrth leihau lledaeniad COVID-19; fodd bynnag, maent wedi gosod baich sylweddol ar iechyd meddwl a llesiant y boblogaeth. Sefydlodd yr astudiaeth hon gysylltiad rhwng unigrwydd ac iechyd yn gwaethygu yn ystod y pandemig yn cael ei hunan-gofnodi, a nododd ffactorau sy’n cynyddu’r risg o unigrwydd. Dylai’r effaith y mae mesurau rheoli cymdeithasol yn ei gael ar unigrwydd ddylanwadu ar ddylunio polisi iechyd y cyhoedd yn y dyfodol.

Adroddiad Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol Yr Argyfwng Costau Byw

Dechreuwyd yr adroddiadau Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol fel rhan o’r ymateb iechyd y cyhoedd i COVID-19, i gefnogi ymateb deinamig a mesurau adfer a chynllunio yng Nghymru. Yng ngwanwyn 2022, ehangwyd cwmpas yr adroddiadau i gwmpasu pynciau iechyd y cyhoedd â blaenoriaeth, gan gynnwys ym meysydd gwella a hybu iechyd, diogelu iechyd, a gofal iechyd.
Mewn ffocws: Yr argyfwng costau byw

Archwilio gwerth cymdeithasol Sefydliadau Iechyd y Cyhoedd: Arolwg cwmpasu rhyngwladol a chyfweliadau arbenigol

Mae cyflwyno’r achos dros fuddsoddi mewn iechyd cyhoeddus ataliol drwy ddarlunio nid yn unig yr effaith ar iechyd ond gwerth cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol Sefydliadau Iechyd Cyhoeddus yn hanfodol. Mae hyn yn cael ei gyfleu gan y cysyniad o Werth Cymdeithasol, sydd o’i fesur, yn dangos gwerth rhyngsectoraidd cyfunol iechyd y cyhoedd. Gall yr ymchwil hon lywio gwaith yn y dyfodol i ddeall sut i fesur gwerth cymdeithasol cyfannol Sefydliadau Iechyd Cyhoeddus, er mwyn cryfhau gallu ac effaith sefydliadol, yn ogystal â chyflawni cymdeithas fwy teg, a system iechyd ac economi fwy cynaliadwy, gan gyflwyno’r achos dros fuddsoddi mewn iechyd cyhoeddus, wrth i ni adfer o COVID-19.

Arolwg Ymgysylltu â’r Cyhoedd ar Iechyd a Llesiant yn ystod Mesurau Coronafeirws – Awst 2022

Cynhaliodd Iechyd Cyhoeddus Cymru arolwg ymgysylltu â’r cyhoedd dros y ffôn i ofyn i aelodau’r cyhoedd yng Nghymru sut roedd coronafeirws a mesurau rheoli cysylltiedig yn effeithio ar eu hiechyd a’u llesiant. Mae’r adroddiad hwn yn dangos tueddiadau mewn ymatebion i ddetholiad o gwestiynau craidd dros gyfnod o ddwy flynedd, gan gynnwys: poeni am y Coronafeirws; iechyd meddyliol a chorfforol; poeni am faterion ariannol; a chanfyddiadau o’r ymateb cenedlaethol. Mae’n archwilio gwahaniaethau mewn ymatebion yn ôl amddifadedd, rhywedd ac oedran.

Cyfleoedd Gwyrdd Gwanwyn/ Haf 2022

Mae Cyfleoedd Gwyrdd yn e-gyfarwyddyd newydd gan yr Hyb Iechyd a Chynaliadwyedd. Mae’r diweddariadau chwarterol yn cyfleu’r hyn a ddysgwyd i gynorthwyo adferiad gwyrdd Cymru yn sgîl COVID-19, gan nodi cyfleoedd cynaliadwy i gynorthwyo iechyd y boblogaeth.

Dylanwadu ar y Bwlch Iechyd yng Nghymru: Papur trafod dadansoddiad dadelfennu

Nod y papur trafod yw helpu i lywio gweithredu pellach o ran polisi ac atebion posibl er mwyn lleihau’r bwlch iechyd yng Nghymru a thu hwnt.
Mae’n rhoi cipolwg ar yr anghydraddoldebau iechyd a brofwyd gan grwpiau gwahanol o’r boblogaeth yn y blynyddoedd yn arwain at bandemig Coronafeirws (COVID-19), gan ddefnyddio methodoleg ystadegol arloesol, ‘Dadansoddi dadgyfansoddiad’.

Mae’r papur yn ceisio meintioli’r bwlch iechyd yng Nghymru, yn ogystal â rhoi dealltwriaeth well o’i brif ysgogwyr ar draws y pum amod hanfodol ar gyfer bywydau ffyniannus i bawb, gan ddefnyddio fframwaith newydd gan Sefydliad Iechyd y Byd. Mae’n defnyddio tri mesur iechyd hunangofnodedig: 1) mynychder iechyd gweddol/gwael; 2) mynychder lles meddwl isel; a 3) mynychder bodlonrwydd bywyd isel, gan gymharu’r rhain rhwng:
• Y rheiny sydd yn gallu gwneud arbediad o £10/mis o leiaf a’r rheiny nad ydynt yn gallu gwneud hynny;
• Y rheiny sydd yn nodi amddifadedd materol a’r rheiny nad ydynt yn gwneud hynny; a
• Y rheiny sydd yn nodi salwch, anabledd neu eiddilwch cyfyngus hirdymor a’r rheiny nad ydynt yn gwneud hynny.

Mae’r dadansoddiad wedi creu mewnwelediad i ysgogwyr annhegwch iechyd, gan nodi’r rheiny sy’n cyfrannu fwyaf, sef ‘Cyfalaf Cymdeithasol a Dynol’ a ‘Diogelwch Incwm ac Amddiffyniad Cymdeithasol’; tra bod ‘Gwasanaethau Iechyd’ wedi rhoi cyfrif am y lleiaf. Fodd bynnag, mae gwahaniaethau systematig yn gallu esbonio llai na hanner (<50%) y bylchau iechyd ar gyfer y rhan fwyaf o’r canlyniadau iechyd, yn seiliedig ar y modelau ystadegol.

Mae’r papur yn amlygu’r angen am fasged o benderfyniadau polisi a buddsoddi, gan flaenoriaethu prif ysgogwyr annhegwch iechyd, mewn cytundeb ar draws sectorau. Mae archwilio ac ymgysylltu pellach gydag arbenigwyr, rhanddeiliaid, grwpiau a chymunedau perthnasol yn hanfodol i wella dealltwriaeth o’r bwlch tegwch iechyd a’i ysgogwyr.

Mae’n gobeithio llywio’r rhanddeiliaid cenedlaethol a rhyngwladol canlynol:
• Gweithwyr iechyd y cyhoedd proffesiynol
• Gwneuthurwyr polisïau a deiliaid cyllidebau ar lefelau cenedlaethol a lleol
• Ystadegwyr, gwyddonwyr iechyd a dadansoddwyr data
• Pawb sydd â rôl yn dylanwadu ar y bwlch tegwch iechyd yng Nghymru a thu hwnt

Profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs) a’u perthynas â chanlyniadau iechyd rhywiol gwael: canlyniadau o bedwar arolwg trawstoriadol

Mae gwella dealltwriaeth o ffactorau risg ar gyfer ymddygiad rhywiol peryglus yn hanfodol i sicrhau gwell iechyd rhywiol ar gyfer y boblogaeth. Archwiliodd yr astudiaeth hon gysylltiadau rhwng profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs) a chanlyniadau iechyd rhywiol gwael yn y DU. Mae’r canfyddiadau yn tynnu sylw at yr angen am ymyriadau effeithiol i atal a gwella effeithiau gydol oes ACEs. Gallai perthnasoedd wedi’u llywio gan drawma ac addysg rhyw, gwasanaethau iechyd rhywiol, a gwasanaethau cyn-enedigol ac ôl-enedigol, yn enwedig ar gyfer y glasoed a rhieni ifanc, roi cyfleoedd i atal ACEs a chefnogi’r rhai yr effeithir arnynt.

Diogelu lles meddyliol cenedlaethau’r dyfodol: dysgu o COVID-19 ar gyfer y tymor hir

Mae’r Asesiad cynhwysfawr hwn o’r Effaith ar Les Meddwl (MWIA) wedi’i gynnal gan Uned Gymorth Asesu’r Effaith ar Iechyd Cymru i nodi effeithiau pandemig COVID-19, ac ymatebion polisi cysylltiedig, ar les meddwl pobl ifanc 10-24 oed yng Nghymru.

Cynhaliwyd y MWIA gydag ymgysylltiad pobl ifanc, athrawon a darlithwyr a chefnogaeth Grŵp Cynghori Strategol gyda chynrychiolwyr o amrywiaeth o sefydliadau yng Nghymru.

Nod yr adroddiad yw darparu tystiolaeth a dysgu i lywio polisi ac arfer traws-sector sydd wedi’i gyfeirio at adferiad o’r pandemig, argyfyngau yn y dyfodol a gwella lles meddwl y boblogaeth yn y tymor hir.

Adnoddau ar gyfer Iechyd Cynaliadwy

Helpu sefydliadau ac unigolion i ystyried yr amgylchedd naturiol ac iechyd y blaned a phobl ym mhopeth a wnânt.

Mae’r e-gatalog Adnoddau ar gyfer Iechyd Cynaliadwy yn rhoi crynodeb byr o’r holl adnoddau a gynhyrchwyd gan yr Hwb Iechyd a Chynaliadwyedd.

Bydd yr adnoddau a hyrwyddir yn yr e-gatalog yn helpu timau ac unigolion i leihau eu heffaith ar yr amgylchedd a newid hinsawdd, ac yn annog ymddygiad cynaliadwy yn eu bywyd gwaith a chartref fel ei gilydd.

Mae’r adnoddau yn gymysgedd o e-friffiau, adroddiadau a phecynnau cymorth, sy’n dwyn ynghyd ymchwil, syniadau, awgrymiadau a chamau gweithredu ymarferol. Mae rhai wedi’u hanelu at lefel unigol neu dîm, rhai ar lefel polisi sefydliadol, cenedlaethol neu ryngwladol, i gefnogi cynaliadwyedd, gwella iechyd a llesiant, helpu i wreiddio Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol a lleihau ein heffaith ar y blaned.

Buddsoddiad Cynaliadwy mewn Iechyd a Llesiant y Boblogaeth: Tuag at Iechyd Cyhoeddus ar sail Gwerth

Mae Canolfan Gydweithredol Sefydliad Iechyd y Byd (WHO) ar Fuddsoddi ar gyfer Iechyd a Llesiant (WHO CC) yn Iechyd Cyhoeddus Cymru yn datblygu rhaglen waith arloesol, yn cymhwyso ymagwedd Gwerth Cymdeithasol tuag at ddatblygu ‘Iechyd y Cyhoedd yn Seiliedig ar Werth’ ac Economi Lesiant yng Nghymru.

Llyfr llofion Canolfan Gydweithredol WHO 2021-22

Yn 2017 cychwynnodd WHO CC lyfr lloffion arbennig, yn nodi ymdrechion holl staff y gyfarwyddiaeth gan ddarparu archif barhaol a hawdd ei chyrraedd o’n gweithgarwch a’n cyflawniadau cilyddol. Dechreuwyd y llyfr lloffion yn dilyn adborth o’r arolwg staff fel ffordd o adnabod y gwaith caled ar draws y gyfarwyddiaeth o ran yr holl staff a gweithgareddau; nid dim ond yr elfennau hynny sydd i’w gweld yn yr IMTP.

Mae Llyfr Lloffion WHO CC yn ffordd o gasglu cynrychiolaeth weledol o werth ac effaith cyflawniadau staff. Mae’n ddathliad ac yn ein hatgoffa o’r gwaith gwych rydym yn ei gynhyrchu fel Cyfarwyddiaeth bob blwyddyn yn unigol ac mewn cydweithrediad â’r sefydliad ehangach, rhanddeiliaid a phartneriaid y tu allan i Iechyd Cyhoeddus Cymru – yng Nghymru a ledled y byd.